زوج درمانی هیجان مدار
زوج درمانی هیجان مدار
همان طور که در مطالب قبلی گفتیم ، زوج درمانی می تواند رویکردها و شیوه های مختلفی داشته باشد.
بهتر است بدانید که هر زوجی ممکن است به یک نوع رویکرد درمانی پاسخ بدهند و برای همه مناسب نیست.
در این مطلب به سراغ زوج درمانی هیجان مدار رفته ایم که یکی از رایج ترین رویکردهای زوج درمانی است.به این شیوه اختصاراً EFT هم گفته می شود .
EFT در حقیقت نوعی رویکرد درمانی مبتنی بر شواهد است که بر روی راه هایی تمرکز دارد که تعاملات شخصی ما چگونه در قالب یک الگو و چرخه ی مشخص در می آیند.
گرچه این متد درمانی غالبا برای جلسات زوج درمانی به کار می رفت اما مفهوم این رویکرد درمانی را می توان برای خانواده ها و افرادی که می خواهند اهمیت رابطه های درون فردی و الگوهای رابطه را درک کنند، نیز استفاده کرد.
هدف اصلی زوج درمانی هیجان مدارد کار کردن بر روی مفهومی به نام ” اتصال ایمن” است!
اما منظورمان از این عبارت چیست ؟ منظور این است که هر یک از طرفین زندگی بتوانند احساس امنیت ، مراقبت و راحتی را برای شریک زندگی شان مهیا کنند و هم چنین به شریک زندگی شان کمک کنند که احساس مثبت اعتماد به نفس و توانایی موثر برای تنظیم احساسات خود را به دست آورند.
تمام کاری که زوج درمانی هیجان مدار انجام می دهد در همین چند خط توضیح بالایی می گنجد!
فرق زوج درمانی هیجان مدار نسبت به دیگر روش های زوج درمانی همین است. دیگر رویکردها بیشتر مواقع تلاش می کنند که مهارت ها ، ابزارها و چیزهایی به زوجین بیاموزند تا به این ترتیب رابطه ی خود را تقویت کنند.
اما اصولا کار زوج درمانی هیجان مدار چیز دیگری است. وسط دعوا و بحث های زن و شوهری واقعا سخت است که این مهارت ها و رفتارها را به یاد داشته باشید و بر طبق آن ها عمل کنید. این جاست که کار زوج درمانی هیجان مدار آغاز می شود.
این رویکرد همه چیز را به لحاظ ساختاری بررسی می کند و شما را وادار می کند که به این قضیه فکر کنید : چرا کار زندگی ما به این مرحله کشید؟و الان چطور می توان این معضل را حل کرد ؟!
نتیجه ی این شیوه ی درمانی ، احساس جدیدی است که راجع به خود و رابطه تان دارید و در عوض خواهید دید که شریک زندگی تان نیز به لحاظ رفتاری تغییر کرده است.
مثالی برای تجربه ی زوج درمانی هیجان مدار
مثال شماره 1: درمانگر به “نازنین ” و البته همسرش حمید کمک می کند که هوشیاری وی را نسبت به تجربیات درونی و تجربیات تعاملات رابطه که تازه اتفاق افتاده اند، بیشتر کند :
• اونجا چه اتفاقی افتاد؟ متوجه شدم که وقتی “حمید ” پاهای تو رو لمس کرد ، صورتت سرخ شد و ساکت بودی!!در اون لحظه دقیقا چه اتفاقی برات افتاد؟!
مثال شماره 2: درمانگر به مایک کمک می کند که وقتی همسرش از دست او عصبانی است و بر سر او داد می زند ، ساکت نماند و حرفی بزند. مایک باید برای همسرش توضیح دهد که آن چه “رفتار سرد” مایک تلقی می شود ، در حقیقت “احساس شکستی” است که مایک در آن لحظه دارد. هم چنین تراپیست از او می پرسد که آیا تجربیات خود را به شکل درستی درک می کند یا خیر ؟! چرا که مایک باید بهتر از هرکس دیگری تجربیات خود را درک کند :
• “خب وقتی که عصبانیت زنت رو دیدی ، خودتو کنار کشیدی و سعی کردی قضیه رو فراموش کنی ، و همسرت این ماجرا رو فهمید .بعد چی بهت گفت؟ همسرت سردی و بی خیالی رو می بینه اما در حقیقت تو تلاش می کنی که با میزان زیادی از احساس شکست ، تسلیم و ترس از این که هیچ وقت نتوانی همسرت را راضی کنی ، کنار میای.به همین خاطره که خودتو کنار کشیدی و ساکت موندی !! درست نمی گم؟
مزیت های زوج درمانی هیجان مدار
در ادامه به چندین گزینه ای که زوج درمانی هیجان مدار می تواند به بهبود آن ها کمک کند ، اشاره کرده ایم :
1. خیانت /عدم اعتماد
2. مشاجره و دعوا
3. فقدان صمیمیت / ارتباط گیری
4. فشارهای خانوادگی
5. استرس و فشارهای ناشی از جا به جایی یا تغییرات رخ داده در خانواده
زوج درمانی هیجان مدار به این خاطر برای مشکلات بالا مفید است که کمک می کند به هسته اصلی و زیرین تعارض و فشارهای رابطه رسیده و به زوج ها کمک می کند تا درک کنند چرا احساسات آن ها تا به این حد غلیظ شده که به چنین استرس هایی منجر شود!
در حقیقت این رویکرد درمانی به جای این که باعث احساس شرمساری در افراد شود که چرا بیش از حدّ احساساتی شده اند، به آن ها می آموزد که چگونه از آن پیشگیری کنند .
عموما جلسات زوج درمانی هیجان مدار از 8 الی 20 جلسه ادامه خواهد داشت. البته همه چیز به وخامت اوضاع و رابطه ی زوجین بستگی دارد.
از کجا بفهمیم که پروتکل درمان هیجان مدار برای یک شخص مناسب بوده ؟
تغییرات کلیدی خاصی در زوج درمانی هیجان مدار وجود دارد که تراپیست در طول جلسات درمانی به دنبال رسیدن به ان هاست :
• اولین هدف از تغییر این است که تعارضات میان زوجین از بین برود و به زوجین کمک کند تا چرخه ها و الگوهای منفی را تشخیص داده و باعث شود که از نقطه نظر دیگری به آن ها نگاه شود.
• دومین هدف زوج درمانی هیجان مدار این است که یکی از زوجین را که به هنگام درگیری و دعوا، تمایل به سکوت دارد را به حرف زدن و بیان احساسات خود وادار کند.
• آخرین تغییر نهایی هنگامی مشاهده می شود که یکی از طرفینی که همیشه رفتاری خصمانه و بد داشته ، ترجیح می دهد که با آرامش احساسات و نیازهای خود را به شکل داوطلبانه بیان کند.
سخن آخر
گرچه این متد یکی از بهترین راهکارهایی است که می توان برای حل معضلات و مشکلات زوجین به کار گرفت ، اما رویکردها و متدهای خیلی بیشتری نیز وجود دارند که می توان با استفاده از ان ها به زوجین کمک کرد.
در حقیقت آن چه که مهم و مطرح است ، این می باشد که هر زوجی مشکلات و تعارضات مخصوص به خود را دارند که باید به کمک مشاور و یا زوج درمانگر بهترین راهکار موجود برای حل آن پیدا شود.
مشاوران و زوج درمانگران ما همواره برای کمک به شما آماده هستند. شما می توانید جهت کسب اطلاعات بیشتر و هم چنین اخذ نوبت به صفحه ی تماس با ما مراجعه کنید.
مترجم و محقق : ندا ناصری